Sarımsak özütü, ağız gargarası uygulamalarında bazı durumlarda klorheksidinle aynı veya onu geçen güçlü bir antimikrobiyal performans göstermektedir. Sharjah Üniversitesi araştırıcıları, sarımsak özütünün klorheksidin gibi yaygın olarak kullanılan antiseptik ve dezenfektanlarla aynı düzeyde antimikrobiyal etkiye sahip olduğunu bildiriyor.
Sarımsak, uzun zamandır doğal olarak bulunan en güçlü antibakteriyel ve antifungal bitkilerden biri olarak kabul ediliyor. Bilimsel ilgi, özellikle güçlü antimikrobiyal aktivitesiyle bilinen bir bileşik olan allisin üzerine yoğunlaşıyor. Botanikte sebze olarak sınıflandırılmasına rağmen, sarımsak genellikle hem şifalı bitki hem de baharat olarak kullanılıyor.
Dünya çapında sarımsak kullanımı 2024 yılında yaklaşık 30 milyon ton civarında bulunuyor. Çin, küresel tüketim ve üretimin yaklaşık %80'ini karşılıyor. Küresel sarımsak özütü pazarının değerinin 15 milyar doların üzerinde olduğu tahmin ediliyor.
Son yıllarda bitkisel ağız bakımı ürünlerine ilgi sürekli artıyor. Sentetiklerin yan etkileri arttıkça sarımsak özütüne ilginin daha da artması bekleniyor.
Sarımsak özleri, reçetesiz satılan çeşitli sağlık ürünlerinde yaygın olarak bulunuyor. Buna karşılık, klorheksidin gibi sentetik maddeler genellikle bir diş hekimi veya doktordan reçete gerektiriyor. Bu meyanda sarımsak özütü öncelikle tercih ediliyor.
Yapılan incelemede, antimikrobiyal ağız gargaraları, ağız ve diş bakımında önemli bir yardımcı unsur olarak kabul ediliyor. Bakteri, mantar veya virüslerin ağızdaki sert veya yumuşak dokulara kontamine oluşuyla meydana gelen ağız hastalıklarına karşı son derece etkili görünüyor. Reçetesiz veya reçeteli olsun, farklı antimikrobiyal ağız gargaraları diş eti iltihabı, diş çürüğü, periodontal hastalıklar, ağız kokusu vb. hastalıkların tedavisinde uzun süredir kullanılıyor. Sarımsak özlerinin çok çeşitli bakteri, mantar ve virüslere karşı antimikrobiyal etkilerini gösteren çok sayıda çalışma bulunuyor. Ayrıca, sarımsak özünün protez stomatiti, dentin tübül dezenfeksiyonu ve kanal içi ilaçlama gibi alanlarda etkili olduğu bildiriliyor.
Araştırıcılar çalışmaların sarımsak özütünün klorheksidin gibi sentetik ajanlarla karşılaştırıldığında antimikrobiyal rolünün tartışmasız olduğu ortaya çıkıyor.
Sarımsak özütü yan etkilere neden olabilse de bunlar genellikle sentetik kimyasallarla ilişkili olanlardan daha hafif sayılıyor. Bildirilen sorunlar arasında yanma hissi ve hoş olmayan koku yer alıyor ve bu durum, hastaların klorheksidinden sarımsak bazlı seçeneklere geçmeye istekli olup olmadıklarını etkileyebiliyor.
Bazı dezavantajlarına rağmen, yapılan araştırmalar sarımsak özütünün klinik antimikrobiyal aktivitesini güçlü bir şekilde destekliyor ve "temel değerlere göre bakteri sayısında önemli azalmalar olduğu dikkati çekiyor. Sarımsak özütü gargarasının belirli durumlarda klorheksidin için geçerli bir alternatif olarak kullanılabileceğini" bildiriyor.
Araştırıcılar sarımsağın, sentetik olarak üretilen antimikrobiyal gargara olarak kabul edilen klorheksidin yerine alternatif olarak "etkinliğini ve klinik uygulanabilirliğini" doğrulamak için daha fazla katılımcı sayısı ve daha uzun takip süreleri içeren ek klinik çalışmalar öneriyorlar.
