Savaş çöreği veya Savaştepe çöreği olarak bilinen çörek ilk defa Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı’na katılan askerlere; besleyici, lezzetli ve dayanıklı gıda sağlayabilmek amacıyla Savaştepe’nin Sarıbeyler Mahallesi’nde yaşayan kadınlar tarafından yapılmıştır. Adına da seferberlik çöreği adı verilmiştir. Bozulmayan bir çörek olan Savaş Çöreği Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nin başvurusu üzerine Coğrafi İşaret Tescil Belgesi almaya hak kazanmıştır.
Çörek gastronomi uzmanları tarafından tam gıda olarak tanımlanmaktadır. Lezzetli olduğu kadar da dayanıklıdır. Kolay kolay bozulmaz.
Sarıbeyler köyünden Çanakkale Savaşlarına katılan askerlerin torbalarına hanımları, anneleri, nineleri tarafından yapılıp konan bu çöreğin manevi değeri son derece yüksektir. Köyün bulunduğu yerden Çanakkale’ye kadar yaya 7 günde gelinmektedir. Köyde yaşayan kadınların bir araya gelerek topladığı; un, yoğurt, zeytinyağı, susam, şeker ve tarhana mayasıyla hazırladığı çörek, savaşa giden köyün eli silah tutanlarına hem yolda hem savaşta azık olmuştur. Çünkü yapılan çörek 3 ay boyunca bozulmadan bütün lezzeti ve nefasetiyle kalabilmektedir.
Köy kadınları savaş çöreğinin yıllardır yaşatmaktadır. Afrin operasyonunda da yine bir araya gelerek savaş çöreği yapmışlar ve cepheye göndermişlerdir.
Çöreğe başlamadan bir gün önce maya ile hamur yapılmaktadır. Hamur iyice mayalanıp kabardıktan sonra elle açılıp üzerine susam dökülmekte ve ekmek yapılan mahalle fırınlarında çörek iyice pişirilmektedir. Susamlı savaş çöreği pişirildikten sonra boş serin bir odaya serilmektedir. Odada kurutulmakta veya çörek buzdolabında da saklanabilmektedir. Bu şekilde çörek hem ekmek yerine hem de katıksız çörek yerine tüketilmektedir. Köy kadınlarının kullandığı maya hiç sekteye uğramamış ve 100 yıldan bu yana sürdürülmektedir.
Halen savaş çöreği bayramlarda ve özel günlerde yapılmaktadır. Hemen bütün evlerde savaş çöreği yapılır ve gelen misafirlere ikram edilir. Son zamanlarda ekmek fırınları da yapmaya başlamıştır ama evlerde yapılanın lezzetine ulaşılamamaktadır.
Savaş çöreği uzun süren savaşlarda askerimizin en önemli gıda kaynağı olmuştur. Bayatlamaması, bozulmaması son derece önemlidir. Saklama imkanlarının neredeyse hiç olmadığı bir dönemde köy kadınlarının böyle bir çörek elde etmeleri ve halen geleneği sürdürmeleri manevi miraslara sahip çıkmak açısından takdire şayandır.
Çöreğin içinde bilim var, bilgi var, yetenek var. Günümüzde ekmek fırınlarının ekmeğini muhafaza etmek derin dondurucu olmadan neredeyse imkansızdır. Savaş çöreğinde özel maya oluşu, hamurun bir gün önceden hazırlanması ve mayalanmanın sonunda çöreklerin hazırlanması bozulmamasında önemli bir noktadır. Yine çörekler açılmadan önce hamur topaklarının susamla kaplanması da ikinci önemli noktadır. Hatta susamların bir gün önceden suya yatırılarak şişirilmesi çöreğin uzun süre bozulmadan kalmasında etkili bir yöntemdir.
Kıtlık zamanlarında geliştirilen bu çörek, daha uzun yıllar önemini koruyacaktır.
