Erken ilkbaharda kırsalda en çok aranan mantarlardan biri kuzu göbeği.
Erken ilkbaharda kırsalda en çok aranan mantarlardan biri kuzu göbeği. Meraklıların en çok istediği bu mantarı kültür ortamında yetiştirebilmek. Zahmetli ve riskli ama uzmanları bazı teknikler geliştirmişler.
Doğadan mantar toplamak hem doğada yürümek hem de avcılık yapmanın yanında lezzetli mantar türlerinden yararlanma amacıyla gerçekleştirilir.
Toplayıcılar ilkbaharda kuzu göbeği mantarı toplamayı gelenek haline getirmişlerdir. Mantarların en lezzetlilerinden olan kuzu göbeği yüksek fiyatı nedeniyle ticari amaçlı da toplanır. Bulması kolay değildir. Diğer mantar türlerine göre daha özel istekleri olduğundan bulmak için daha fazla dolaşmak gerekir. Tam gölge olmayan, güneşi süzen seyrek çam örtülü alanlarda, çok fazla humusun olmadığı yaprak ve çürümüş ağaç kütüklerinin bulunduğu alanlarda bulunurlar. Mevsim isteğine uygun gitmemişse bulmak neredeyse imkansızdır.
Bazı ülkelerde bahçenin bir köşesinde yetiştirenler çoğalmaya başladı. Çok müşkülpesent olsa da sabredenler yetiştirmeyi başarmış görünüyor.
Kuzu göbeği mantarlarını kültür ortamında yetiştirmek için yetiştiği ortamları hem iklim hem de toprak özellikleri itibariyle taklit etmek gerekir. Yetişme ortamını hazırlayıp ekimini yaptıktan sonra üç beş yıl da sabırla beklemek zorunluluğu vardır.
Evde veya evin bahçesinde kuzu göbeği yetiştirmeye karar verirken bu üç ila beş beklemenin dikkate alınması gerektiğini belirtiyor uzmanlar. Bu nedenle doğada yetişenler çok değerli. Aslında misel geliştikten sonra 6-7 günde hasat edilebilir büyüklüğe geliyorlar ama uyanması uzun zaman alıyor.
Amatör olarak kuzu göbeği yetiştirmek için çeşitli yöntemler bulunuyor. En pratik olanı anlatmakta yarar var. Odun çürüntülerini toplamak yetiştirme ortamının ilk işini oluşturuyor. Odun çürüntülerini ormanda kendiliğinden kurumuş ve devrilmiş ağaçlardan sağlamak mümkündür. Bu çürümüş odun malzemeyi birebir oranında toprakla karıştırmak miselyum gelişimi için idealdir. Yetiştirme ortamını hazırlamak en basit olanı işin. Esas mesele bahçede veya evde sevdiği iklimin hüküm süreceği bir alan bulmak. Gündüz sıcaklıklarının 16-17 derece gece sıcaklıklarının ise 5-6 derece olduğu bir alan olmazsa olmazlardan. Aynı zamanda yetişme ortamının süzülmüş güneş alması gerekiyor. Bunun için seyrek ağaçlıklar ideal görünüyor. Süzülmüş güneş ışığı için gölgelik fileler kullanılabilir. Elbette bu mantar mart ayında çıktığına göre gece ve gündüz uzunluklarının da birbirine yakın olmasında yarar var.
Kuzu göbeğinin tohumlarını, sporlarını elde etmek zor değil. Spor karışımı için bilinen amatör bir formül bulunuyor. Pekmez, tuz ve rendelenmiş kuzu göbeği mantarı yetiyor.
Yaklaşık 4 litre damıtılmış saf su kaynatılır. Kaynarken içine 1 yemek kaşığı pekmez ve çeyrek çay kaşığı tuz eklenir. Burada pekmez mantarların gelişimi için enerji sağlamak ve tuz ise bakterilerin gelişimini engellemek içindir.
Su oda sıcaklığına gelinceye kadar beklenir ardından rendelenmiş olgun kuzu göbeği mantarları içine atılır. Bir nevi demleme işlemi yapılır. Bu şekilde 2 gün beklenir ve karışım temiz bir tülbentten geçirilir. Tohumlar-sporlar ekim için hazırdır.
Hazırlanan sporlu suyun fıskiye ile hazırlanan yetişme ortamına serpilmesi ve üzerinin yarım santim kalınlığında kompostla örtülmesiyle ekim işlemi tamamlanmış sayılır. İlk yıl mantar yemek zordur. Yerini çok sevdiyse birkaç tane mantar gelişebilir.
