Tam 102 yıl önce bugün Atatürk, Balıkesir’e 25 kilometre mesafede Ergama’ya ilk köy ziyaretini gerçekleştirmiştir. Günlerden Cumartesi’dir ve bugün de haftanın aynı gününe denk gelmiştir. İvrindi Belediye’si ve Kaymakamlığı Atatürk’ün 102 sene önce ağırlandığı yerde anma töreni gerçekleştiriyor. Ziyaretin hikayesi oldukça ilginç ve manidardır.
Henüz Lozan Antlaşması imzalanmamıştır. Ancak Atatürk yurt gezilerine devam etmekte ve sıklıkla halkla bir araya gelmektedir. Vatan düşmandan temizlenmiş, Misak-ı Milli Sınırlarının dışına çıkarılmış ama tehdit devam etmektedir. Özellikle denizden gelecek taarruzlara karşı tedbir almak gerekmektedir.
Atatürk Balya ve Edremit ziyaretleri yapmak üzere 7 Şubat 1923 Cuma günü Balıkesir’e gelir. Ergama’ya yeni adıyla Gökçeyazı’ya haber salınır. 8 Şubat 1923 günü köyde mola verecektir. Molanın adı kahve molasıdır. Ancak köyde kahve ve kahve fincanı yoktur. Balıkesir’e haber salınır ve kahve ile kahve fincanı ödünç tedarik edilir.
Atatürk, eşi Latife Hanım, Kazım Karabekir Paşa ve beraberindeki heyet ile 8 Şubat 1923 Cumartesi günü saat 11.00 gibi köye gelirler. Köylü toplanmış ve hazır beklemektedir. O güne ait 3 adet önemli fotoğraf vardır.
Fotoğraflardan birinde Latife Hanım küçük bir kız çocuğuyla sohbet etmekte, Atatürk elinde sigarasıyla onları izlemektedir. Kazım Karabekir Paşa ve diğer askerî erkanın yüzlerinde bir tebessüm vardır. Fotoğrafta köylü erkek yoktur. Köyün eli silah tutan bütün erkekleri Çanakkale ve Balkan Savaşlarında şehit olmuştur. Kız çocuklarının ayaklarında sadece ağaçtan yapılmış takunyalar vardır. Hava kış olmasına rağmen çorap da yoktur. Üzerlerinde örme kazak ve yelekler vardır. Misafirlerin kıyafetlerine bakılacak olursa hava gerçekten soğuktur.
İkinci fotoğrafta yine Latife Hanım yerde oturan kız çocuğuyla sohbet ederken, Atatürk sigarasını derin derin çekmektedir. Üçüncü fotoğrafta ise Atatürk köyün en yaşlısıyla sohbet etmektedir.
Atatürk’ün Kurtuluş Savaşından sonra ilk ziyaret ettiği köydür Ergama. Köyün muhtarı Zabit İsmail’dir. Zabit İsmail, ziyaret haberini alınca komşu köylere de haber vermiştir. Gelenler yetim kız çocuklarıdır.
Kahveler içilirken Atatürk Muhtar Zabit İsmail’e köyde yaşlı olup olmadığını sorar. Zabit İsmail de Çakır Mehmet’in olduğunu söyler ve Çakır Mehmet’i getirirler. Üçüncü fotoğrafta Atatürk’ün konuştuğu aksakallı ve sarıklı Çakır Mehmet’tir. Atatürk Çakır Mehmet’e hangi savaşa katıldığını sorar. O dönemlerde her tarafta savaş vardır. Çakır Mehmet Sivastopol harbine katıldığını söyler. Atatürk de “Ben de o savaşa katıldım, ordaydım ama Seni görmedim” der. Çakır Mehmet “hadi be, Sen daha o zaman babanın şeyinde bile yoktun” der. Atatürk bu samimi cevaba gözünden yaş gelinceye kadar kahkahalarla güler.
İşte böyle. Soğuk kış gününde çıplak ayaklı takunyalı kız çocukları, neneleriyle ektiler, biçtiler ve bu memleketi ayağa kaldırdılar.
