Bu etkilerden biri, yaygın olarak karşılaşılan kedi tırmığı hastalığıdır. Kedi tırmalaması veya ısırması sonucunda insanlara bulaşabilen bu hastalık, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Hastalık genellikle hafif belirtilerle seyretse de doğru teşhis ve tedavi yapılmadığında ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
Kedi Tırmığı Hastalığı Nedir? Kedi Tırmığı Hastalığı Belirtileri
Kedilerin taşıyabileceği bazı bakteri kaynaklı riskler vardır. Örneğin, kedi tırmalama veya ısırma yoluyla deriye nüfuz eden Bartonella henselae bakterisi, halk arasında kedi tırmığı hastalığı adıyla bilinen enfeksiyona yol açar.
Tırmalanan bölgenin yakınındaki lenf bezlerinde şişlik, hafif ateş ve genel kırgınlık kedi tırmığı hastalığı belirtileri arasında sıkça rapor edilir. Hastalığın seyri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir; kimi bireyler kendiliğinden iyileşirken, bağışıklığı zayıf kişilerde kedi tırmığı hastalığı tedavisi antibiyotik desteğiyle gerekebilir.
Nadir de olsa göz tutulumuna rastlanması söz konusudur ve bu tablo, tıbbi literatürde kedi tırmığı hastalığı göz olarak tanımlanır. Şüpheli vakalarda kan testi veya serolojik incelemelerle kedi tırmığı hastalığı testi uygulanarak kesin tanıya ulaşmak mümkündür.
Kedi Tırmığı Hastalığı Nedir?
Kedi tırmığı hastalığı, Bartonella henselae isimli bir bakteri nedeniyle ortaya çıkan enfeksiyon hastalığıdır. İnsanlara genellikle kedilerin tırmalaması, ısırması veya enfekte bir kedinin tükürüğünün açık yarayla teması sonucu bulaşır. Kediler, bu bakteriyi genellikle pireler aracılığıyla alır ve çoğu durumda enfekte kediler herhangi bir belirti göstermeden bakteriyi taşıyabilir.
Hastalık, her yaş grubunda görülebilir ancak çocuklar, kedi dostlarıyla daha fazla temas halinde oldukları için daha yüksek risk altındadır. Kedi tırmığı hastalığı, bağışıklık sistemi güçlü bireylerde hafif seyrederken, bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde şiddetli komplikasyonlara yol açabilir.
Kedi Tırmığı Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Bu enfeksiyonun en sık gözlemlenen ve ilk dikkat çeken belirtisi, tırmalanan veya ısırılan bölgedeki kızarıklık ya da küçük kabarcıklardır. Yaralanma bölgesi hafif şişebilir ve kaşıntıya neden olabilir. Fakat bu durum çoğu zaman sivrisinek ısırığı ya da ufak bir cilt tahrişi gibi algılandığından dolayı önemsenmez. İşte kedi tırmığı hastalığının belirtileri:
Tırmık veya ısırık bölgesinde kabarcık, kızarıklık veya hafif ağrı
Yakın bölgelerdeki lenf bezlerinde büyüme, hassasiyet
Düşük dereceli ateş
Halsizlik ve genel vücut kırgınlığı
Ender vakalarda organ tutulumuna bağlı daha ciddi semptomlar
Bu enfeksiyonun hafif seyrettiği olgular çoğunlukla ilaç tedavisi bile gerektirmeyebilir. Fakat kişinin sağlık geçmişi, mevcut bağışıklık durumu ve yaş gibi faktörler, hastalığın seyrini belirleyen önemli etkenlerdir.
Kedi Tırmığı Hastalığının Tanı Süreci
Birçok hekim, hastanın tıbbi geçmişine ve fizik muayene bulgularına dayanarak ön tanı koyar. Hastanın yakın dönemde kediyle teması, deri üzerinde tırmık izlerinin bulunması ve lenf bezi şişliği gibi belirtiler bu ön tanıyı destekler. Bununla birlikte, bakteri kaynaklı enfeksiyonların kesin olarak ayrımı için bazı laboratuvar testleri gerekebilir. Antikor seviyelerini veya bakterinin varlığını belirleyen özel kan testleri bu amaçla kullanılır.
Kimi zaman, kedi tırmığı hastalığı testi olarak adlandırılan serolojik ya da PCR tabanlı testler uygulanabilir. Bu testler bakterinin özgül antikorlarını tespit ederek hastalığın tanısına katkı sunar. Ancak hastalığın hafif seyrettiği durumlarda, çoğu zaman test yaptırmaya gerek kalmayabilir. Yine de risk grubunda olan hastalarda, özellikle belirtiler şiddetlenmiş veya uzun süredir devam ediyorsa test yapmak önemli bir adımdır.
Kedi Tırmığı Hastalığı Tedavisi
Sağlıklı bireylerin büyük çoğunluğu, hafif seyreden kedi tırmığı hastalığını ilaçsız veya yalnızca semptomatik tedavi alarak atlatabilir. Yani herhangi bir antibiyotik kullanımı gerekmeyebilir. Bu kişiler, genellikle iyi bir dinlenme, bol sıvı tüketimi ve bölgenin temiz tutulması ile iyileşmeye doğru hızla ilerler. Öte yandan, lenf bezlerindeki şişlikler ya da diğer semptomlar birkaç hafta sürebilir.
Eğer semptomlar şiddetliyse veya kişi bağışıklık sistemi bakımından risk altındaysa, doktorlar antibiyotik tedavisi önerebilir. Bu genellikle Bartonella henselae bakterisine karşı etkili olan özel antibiyotikler aracılığıyla gerçekleştirilir. Kedi tırmığı hastalığı tedavi süresi, hastalığın şiddetine ve kişinin yanıtına göre değişkenlik gösterebilir.
Kedi tırmığı hastalığı tedavisi sırasında destekleyici yöntemler de önem taşır. Örneğin, tırmalanan bölgeyi temiz tutmak, düzenli pansuman yapmak ve eğer uzman önerirse topikal antiseptik solüsyonlar kullanmak bu kapsamda değerlendirilebilir.
Kedi Tırmığı Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Kedi tırmığı hastalığı, genellikle enfekte kedilerle doğrudan temas sonucunda bulaşır. Bu temaslar arasında tırmalama, ısırma veya kedinin tükürüğünün açık bir yara ile teması yer alır. Bulaşma riskini artıran faktörler şunlardır:
Tırmalama ve ısırma: En yaygın bulaşma yoludur. Kediler genellikle oyun oynarken veya kendilerini savunurken tırmalama ya da ısırma eğiliminde olabilir.
Enfekte tükürük teması: Kedinin tükürüğü, açık yaralarla temas ettiğinde enfeksiyon riski artar.
Pire ısırıkları: Kediler bu bakteriyi pireler aracılığıyla alır. Dolaylı olarak, pireler insanlara da enfeksiyon taşıyabilir.
Hastalığın bulaşmasını önlemek için şu önlemleri alabilirsiniz:
Kedinizin düzenli veteriner kontrollerini yaptırmak
Kedinizin pire tedavisini ihmal etmemek
Kedinizle oynadıktan sonra ellerinizi yıkamak
Tırmalama veya ısırık durumunda yaranın temizliğini ihmal etmemek
Kedi tırmığı hastalığı kaç günde geçer?
Hastalığın süresi, kişinin bağışıklık durumuna ve enfeksiyonun şiddetine göre değişir. Çoğu sağlıklı yetişkinde belirtiler 1-2 hafta içinde gerilemeye başlar. Tırmalanan bölgedeki kızarıklık ve lenf bezi şişliği birkaç hafta boyunca varlığını sürdürebilir, ancak genellikle 2-4 hafta içinde önemli ölçüde iyileşir. Nadiren de olsa lenf bezlerindeki şişlikler daha uzun sürebilir. Bağışıklık sistemi zayıf olanlarda iyileşme süreci uzayabilir veya ek tedavilere ihtiyaç duyulabilir.
Kedi tırmığı hastalığı insandan insana bulaşır mı?
Genel olarak kedi tırmığı hastalığı, insandan insana kolaylıkla bulaşan bir enfeksiyon değildir. Temel bulaş yolu, bakteri taşıyan kedinin pençeleri veya ısırığı aracılığıyla gerçekleşir. Ancak çok nadir vakalarda, açık yara teması veya vücut sıvılarıyla uzun süreli ve yakın temas durumlarında risk minimal de olsa gündeme gelebilir. Yaygın bir bulaş yöntemi olmadığı için günlük hayatta insandan insana geçişi konusunda endişeye kapılmaya gerek yoktur. Yine de enfekte bir yaraya dokunurken eldiven ve uygun koruyucu yöntemler kullanmak her zaman daha emniyetli olur.
Kedi tırmığı hastalığı tehlikeli mi?
Sağlıklı ve yetişkin bireylerde genellikle hafif seyreder ve kendi kendine iyileşir. Ancak çocuklar, yaşlılar ve bağışıklığı baskılanmış kişilerde hastalık daha ağır tablo oluşturabilir. Örneğin, lenf bezlerindeki şişliklerin şiddetli ağrıya dönüşmesi, yüksek ateş, baş ağrısı, organ tutulumları gibi durumlar ortaya çıkabilir. Bu gruptaki kişilerin kediyle temastan sonra oluşan çizik veya ısırık yaralarına dikkat etmesi ve belirtiler ortaya çıktığında vakit kaybetmeden bir doktora başvurması gerekir.
Kedi tırmığı hastalığı öldürür mü?
Oldukça nadir görülen ekstrem vakaları hariç ölümcül bir hastalık olarak kabul edilmez. Bağışıklık sistemi çok zayıf olup tedavi almayan kişilerde, organ yetmezliğine yol açabilecek ileri enfeksiyon riskleri söz konusu olabilir. Ancak bu durum oldukça ender gözlenir. Çoğu vaka, doğru bakım ve gerektiğinde uygulanan kedi tırmığı hastalığı tedavisi ile tamamen iyileşir.
Kedi tırmığı hastalığı hangi bakteriden kaynaklanır?
Bu hastalığa neden olan bakteri Bartonella henselae olarak tanımlanmaktadır. Bu bakteri, kedilerin kan dolaşımında yer alabilir ve tüyleri, pençeleri ya da salyası aracılığıyla çevreye yayılabilir. İnsanlara ise genelde tırmalama veya ısırma yoluyla bulaşır.
Kaynak: Medicalpark