1915 Çanakkale Köprüsü'nün temelini, 18 Mart 2017'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından atıldı. Temelli atıldığında o gün köprü geçiş ücreti 15 Euro artı KDV olarak açıklanmıştı. O günkü Euro kurundan hesaplandığında köprünün geçiş ücreti 70 TL civarı iken, dövizin hızla artması nedeniyle köprü daha açılmadan bugünkü kur üzerinde otomobil geçiş ücreti 200 TL’ye dayandı. Aradan geçen 4,5 yıllık sürede köprü geçiş ücretinin kat kat artması endişe yaratıyor. Köprü 5 ay sonra, 18 Mart 2022'de, hizmete açılması planlanıyor. O güne kadar köprünün geçiş ücretinin ne kadar olacağı ise merak ediliyor.
Çanakkale Boğazı'nda Avrupa ve Asya kıtalarını ilk kez birbirine bağlayacak olan ve cumhuriyetin 100'üncü yılını simgeleyen, 2023 metrelik orta açıklığıyla da 'dünyanın en uzun orta açıklıklı asma köprüsü' unvanını alacak 1915 Çanakkale Köprüsü'nün temeli, 18 Mart 2017 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından atıldı. 5 bine yakın çalışanla 24 saat aralıksız devam eden mesai sonucu 4,5 yılın ardından köprü, tamamlanma aşamasına geldi. Çanakkale Deniz Zaferi'nin kazanıldığı tarih olan 18 Mart'ı simgeleyen, 318 metre yüksekliğe sahip köprü kulelerinin tamamlanmasının ardından ana halatların montajı yapıldı. Son olarak da köprünün araç geçiş yolu için tabliye bloklarının montajına başlandı. Araç geçiş yolunu oluşturacak 87 tabliye blokundan 81'inin montajı geçen ay tamamlandı. Avrupa ve Asya kıtalarını birbirine bağlayacak araç geçiş yolu, Lapseki ve Gelibolu yakasındaki kule diplerinde bekletilen, birbirine kaynatılmış 3'er tabliye blokunun vinçle yukarı kaldırılmasıyla bitmiş olacak.
HERGÜN ZAMLANIYOR
Özellikleri ile dünyada sayılı köprüler arasında yer alan 1915 Çanakkale Köprüsü, aynı zamanda Çanakkale’nin şimdiye kadarki en büyük projesi olma özelliğine de sahip. Köprü, son zamanlarda bu özelliklerinden ziyade geçiş ücretinin artması ile gündeme geliyor.
Yap işlet devret modeliyle yapılan köprünün ihalesini Ocak 2017’de Limak-Daelim-SK-Yapı Merkezi ortaklığı kazanmıştı. 2022’de açılacak köprü için Hazine, otomobil başına 15 euro+KDV’den günlük 45 bin geçiş garantisi vermişti. Köprünün temeli 18 Mart 1917 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından atılmıştı. O gün Euro kuru 3.8 TL idi. Hesaplandığında 70 TL civarında köprü geçişi olacaktı. Geçen süre içinde hem köprünün yapımı hızla ilerledi hem de döviz kuru. Şimdi ise Euro 10,9 TL civarı. Bu rakamlarda hesaplandığında ise köprüden otomobilin geçiş ücreti 200 TL’ye ulaşmış durumda. Bu ücret aynı zamanda günlük 45 bin araçla çarpıldığında günlük ülkeye maliyeti ise 9 milyon TL’ye çıkıyor. Köprüde araç geçişi ise 18 Mart 2022 tarihinde yapılacağına kesin gözüyle bakılıyor. Bu tarihe kadar kurda yaşanacak oynaklık geçiş ücretlerine aynı şekilde yansıyacak.
GEMİ GEÇİŞİ 75 TL
Köprünün geçiş ücreti bugünkü kur üzerinden hesaplandığında otomobiller için 200 TL ödenmesi gerekiyor. Boğazın geçiş alternatifi olan GESTAŞ feribotlarında ise otomobil geçiş ücreti, Çanakkale-Kilitbahir 75 TL, Çanakkale-Eceabat ise 85 TL. Bu rakamlar değerlendirildiğinde vapur ile köprü arasındaki fiyat farkı ise kat kat fazla. Bu kadar fiyat farkı nedeniyle araçların mecbur kalmadıkça köprü yerine feribotları tercih edeceği belirtiliyor.
SON KAYNAK CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'DAN
Bir süredir montajı tamamlanan 81 tabliye blokunun kaynak ve izolasyon işleri ile aydınlatma direkleri ve korkulukların montaj işleri devam eden 1915 Çanakkale Köprüsü'nde, Avrupa ve Asya kıtalarını birbirine bağlayacak tabliye blokunun montajında kaynağı da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yapması planlanıyor. Daha önce öğrencilerle buluşan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Çanakkale'den geldiğini söyleyen genç ile 1915 Çanakkale Köprüsü üzerine yaptığı sohbet sırasında, 13 Kasım'da Çanakkale'de olacağını açıklaması dikkat çekmişti. 1915 Çanakkale Köprüsü kule diplerinde bekleyen son 2 parça tabliye blokunun montajının da Erdoğan'ın Çanakkale'ye geleceği 13 Kasım'da yapılacağı öğrenildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, temelini attığı 1915 Çanakkale Köprüsü'nde araç geçiş yolunu tamamlayacak son tabliye bloku montajında kaynağı yapması planlanıyor.
1915 Çanakkale Köprüsü'nün açılışı da zaferin 107'nci yıl dönümünün kutlanacağı 18 Mart 2022'de yine Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yapılacak. Çanakkale Boğazı'nda böylece 6 dakika gibi kısa sürede kesintisiz ulaşım imkanı sunulacak.
2023 METRE ORTA AÇIKLIĞIYLA DÜNYANIN EN UZUNU OLACAK
1915 Çanakkale Köprüsü, tasarımındaki inceliklerle de dünyada ilk olmaya aday. Cumhuriyetin 100'üncü kuruluş yıl dönümünü temsil eden 2023 metrelik orta açıklığıyla köprü tamamlanınca 'dünyanın en büyük orta açıklığına sahip asma köprüsü' unvanına sahip olacak. 1915 Çanakkale Köprüsü'nün kule bağlantıları ve bağlantı unsurları, kırmızı- beyaz olacak. 318 metrelik yüksekliğiyle Çanakkale Deniz Zaferi'nin kazanıldığı tarih olan 3'üncü ayın 18'ini simgeleyen kulelerin üst kısmı da Seyit Onbaşı'nın Çanakkale Savaşları'nda namluya sürdüğü top mermisini temsil edecek şekilde olacak. 770'er metre kenar açıklıklarla toplam 3 bin 563 metre uzunluğundaki köprü, 365 ve 680 metrelik yaklaşım viyadükleriyle toplam 4 bin 608 metre geçiş uzunluğuna sahip. Gidiş ve geliş yolu 3'er şeritli olan köprü 45,06 metre genişlikte. Köprü tabliyesinin iki tarafında bakım onarım amacıyla kullanılacak yürüme yolları yer alıyor.
'Asrın projesi' olarak gösterilen 1915 Çanakkale Köprüsü ve Otoyolu Projesi kapsamında 1 asma köprü, 2 yaklaşım viyadüğü, 4 betonarme viyadük, 6 alt geçit köprüsü, 38 üst geçit köprüsü, 5 köprü, 43 alt geçit, 115 çeşitli boyutlarda menfez, 12 kavşak, 4 otoyol hizmet tesisi, 2 bakım işletme merkezi, 6 ücret toplama istasyonu inşa ediliyor.
Mehmet Güler
Foto: DHA
