Yapılan incelemeler sonucunda izin verilen alanların çoğunun konut olarak kullanıldığı ortaya çıktı. Ortaya çıkan rakamlar şaşkınlık yaratırken, ranta açılan alan Çanakkale Belediye sınırlarına ulaştı. Bu rant ve tarım arazisi katliamına ilk defa Çanakkale Valisi Doç. Dr. Ömer Toraman adım atarak sorunu bakanlığa taşıdı.
Çanakkale’nin en önemli gelir kaynağı tarım ve turizm. Çanakkale tarımına son zamanlarda verilen en büyük zararlardan biri de Ekoturizm. Çanakkale genelinde verimli tarım arazileri Ekoturizm adı altında ranta çevriliyor. Şimdiye kadar yüzlerce dosya geçti il genel meclisinde. Yüzlercesi de sırada bekliyor. AK Parti ve CHP’li meclis üyelerinin katkısı ile geçen her bir dosya bir tarım arazisinin ranta kurban edilmesi anlamına geliyor.
Çanakkale, Türkiye çapında tüm belediyeler ve özel idareler nezdinde yapılan en yoğun ekoturizm başvuru sayısına ve onaylanan ekoturizm imar planına sahip. Ekoturizm imar planları, tarım arazilerinin ekolojik turizm amaçlı olarak imara açılmasından ibaret bir plan. Fakat bu proje, verimli tarım arazilerini ranta çevirme yoluna dönüştü. Fiili uygulamada bu plan başvurularının, çoğunlukla, konut yapılmasına mevzuatın izin vermediği alanlarda konut/lüks site yapmak veya tarla vasfındaki araziyi köylü malikten ucuza satın alıp, imarlı hale getirerek rant oluşturmak olduğu görüldü.
SİTELER YAPILIYOR!
Özellikle Çanakkale’nin verimli tarım arazilerinin olduğu ve deniz manzaralı olduğu tarlalar seçiliyor. Bu ranta karşı çıkan CHP İl Genel Meclis Üyesi Güneş Pehlivan önemli verileri paylaştı. Pehlivan, konut ruhsatı alınmayan alanlara Ekoturizm adı altında ruhsat alındığını net bir şekilde şöyle anlattı; “Bazı başvuru dosyaları açıkça konut kooperatifleri adına verilmiş, bu husustaki itirazlarımız sonucunda, aynı başvurular, aynı isimlerle ama konut kooperatifi yerine turizm kooperatifi üzerinden yapılmıştır. Yerleşim yerlerine, ulaşım hatlarına ve sosyal donatılara uzak bu alanlarda oluşturulacak yerleşimlerin su ve altyapı donanımı bulunmamaktadır. Bu planlama alanlarında ileriki aşamalarda karşımıza çıkacak sosyal ve teknik sorunlar Çanakkale’nin geleceğinde büyük rol oynayacaktır. Kaybedilen tarım arazilerini yeniden amaca uygun olarak düzenleme olanağı olmayacak, olsa bile tarım arazilerinin rehabilite edilmesi mümkün olmayacaktır. Ekoturizm planlı araziler, düzensiz nüfus yoğunlaşmalarına yol açacak, başlıca sorunlarımızdan biri olan su yönetimi sorununu derinleştirecektir.
Ekoturizmler, dünyadaki iyi modellerinin aksine, Çanakkale’de, halihazırda tarım arazilerini imara açmanın tek yöntemi olarak karşımıza çıkar. Balıkesir Çanakkale Çevre Düzeni Planında ekoturizm işaretli olarak belirlenmiş alanlar yalnızca Ayvacık İlçesinin 4 köyü ve Yenice İlçesinin 2 köyü olarak konumlandırılmış olsa da, İl Özel İdaresi yetkisinde bulunan adalar hariç 10 ilçenin tamamında gelişigüzel olarak yapılan ekoturizm imar plan başvuruları ne yazık ki onay süreçlerini tamamlamıştır. İl Genel Meclis üyesi olarak önceki görev dönemimizde ve devam eden yeni görev dönemimizde, tarım arazilerinin kaybına yol açan, imar plan hiyerarşisine uygun olmayan, bütüncül planlama ilkelerine aykırı olan, amaca uygunluk ve kamu yararı ile bağdaşmayan bu uygulama ile, her türlü baskıya rağmen, gerek İl Genel Meclisinde, gerek idari itiraz ve başvuru yolları ile, gerek ekoturizm imar planlarına yönelik konut amaçlı kullanımın ve çevre tahribatının önüne geçmeyi amaçlayan plan notları düzenlemeleri ile, gerek politik alanda mücadelemiz kamuoyuna ulaşmıştır. Çanakkale Valiliği de, gelinen noktada, mücadelemize ve endişelerimize duyarsız kalmayarak bu hususa ilişkin girişimlerde bulunmuş; Çevre ve Şehircilik, Kültür ve Turizm Bakanlıklarına başvuruda bulunmuştur.”
KONUT AMAÇLI KULLANIYORLAR
Onay alınan dosyaların asıl amacının dışında kullanıldığı, ortaya çıkan veriler de kanıtladı. Şimdiye kadar Çanakkale’de 293 ekoturizm imar planı onaylanmış, bunlardan 256’ında imar uygulaması yapılmış. Önceki uygulamada asgari başvuru şartı 5 dönüm, bölünme şartı 2 dönüm olan; daha sonra yapılan mevzuat değişikliği ile asgari başvuru şartı 15 dönüm, bölünme şartı 10 dönüm olan ekoturizm planları sonucunda; yapılan bölünme (ifraz) işlemleri ile çeşitli arazi büyüklüklerinde 1011 ekoturizm imar parseli oluşturulmuş. 11 parsel için yapı kullanma izin belgesi alınmış, bunlardan sadece 5’inde İşyeri ve Çalışma Ruhsatı alınmış, İşyeri ve Çalışma ruhsatı alan 5 tesisten yalnızca 2’si Turizm İşletme Belgesi almış. İşyeri ve Çalışma Ruhsatı almamış 6 tesisten 4’ünün konut amaçlı olarak kullanıldığı, diğer 2’sinin boş olduğu tespit edilmiş.
ÇANAKKALE BELEDİYE ALANINA ULAŞTI
Hala İl Özel İdaresi’nde değerlendirme aşamasında olan 147 yeni ekoturizm amaçlı imar planı mevcut. Bunların onaylanması halinde Çanakkale’de Ekoturizm’e açılmış arazi büyüklüğü 18.913.650 metrekare olacak. Çanakkale Belediyesi’nin toplam yerleşim alanının büyüklüğünün 15 milyon metrekare olduğu düşünüldüğünde gelinen noktada ulaşılan boyut ortada. Pehlivan gelecekte oluşacak sıkıntıyı da şöyle özetledi; “İmar planları bir amaca, ihtiyaca ve kamu yararına uygunluk doğrultusunda, şehir planlama ilkelerine uygun olarak yapılıyor. Çanakkale’de ekoturizm imar planları çerçevesinde bu ilkeler çoktan aşılmış olup, İl Genel Meclisinde de dile getirdiğimiz üzere, ne amaca ne de ihtiyaca uygunluktan bahsedilemez.”
VALİ SORUNA EL ATTI
İl genel meclis üyelerinin katkısı ile peş peşe geçen yüzlerce Ekoturizm dosyası ile verimli tarım arazilerinin ranta açılması ile ilgili yıllardır bu konuda haber yapılıyor. Buna rağmen bu rant hızlanarak devam ederken Çanakkale Valisi Toraman, sorunu çözecek adım attı. Toraman, sorunu bakanlığa taşıdığı öğrenildi. Bu sorunun devam edip etmemesine artık bakanlık karar verecek. Artık dosyalar ilk olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’na gidecek ve burada bakanlık görüşü-onayı alınacak.
Sedat Uz
