Dünya coğrafyasının kaderini belirleyen Çanakkale Savaşları’nın bugün 107’inci yılı. Yıldönümü dolayısı ile abidede tören düzenlenecek, 1915 Çanakkale Köprüsü’nün açılışı yapılacak. Bu yılki programlarda stadyumdaki tören çıkartıldı sadece Cumhuriyet Meydanı’nda Atatürk Anıtı’na çelenk bırakılacak.
Dünyanın en büyük savaşlarından biri olan Çanakkale Savaşları bu topraklarda yaşandı. Dünyanın en büyük devletlerinin katıldığı ve uzun süren savaşta dedelerimiz düşmana geçit vermeden kimisini bu topraklara gömdü kimisini ise denize döktü. Geri kalanı ise arkasına bakmadan kaçtı gitti. Bu önemli zaferin üzerinden tam 107 yıl geçti.
Tarihimizde altın harflerle yazılan zaferin bugün yıldönümü. Yıldönümü dolayısı ile bugün birçok program yapıldı. Çanakkale Deniz Zaferi'nin 107'nci yıl dönümü ve Şehitleri Anma Günü nedeniyle ilk tören, saat 09.00'da Cumhuriyet Meydanı'ndaki Atatürk Anıtı'nda gerçekleşecek. Çelenklerin Atatürk Anıtı'na konulmasıyla başlayacak. Daha sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 16 Şubat 1994 tarihinde Çanakkale'ye verilen ve üzerinde 'Çanakkale Geçilmez' yazılı altın madalya protokol üyeleri tarafından Türk bayrağına toka edilerek göndere çekilecek. Çanakkale Boğazı'ndaki TCG Kınalıada korvetinden yapılacak 21 pare top atışıyla birlikte saygı duruşunda bulunulacak. Buradaki tören, İstiklal Marşı'nın okunmasıyla sona erecek.
STADYUMDA TÖREN YAPILMAYACAK
Cumhuriyet Meydanı’ndaki törenin ardından program Tarihi Gelibolu Yarımadası'ndaki Şehitler Abidesi'nde devam edecek. Daha önceki yıllarda Cumhuriyet Meydanı’ndaki çelenk sunma törenin ardından stadyumda kutlama törenleri düzenlenirdi. Bu yılki programda bu iptal edildi. Çanakkale merkezdeki tek program Cumhuriyet Meydanı’ndaki çelenk töreni olacak.
Buradaki tören ise saat 11.00'de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve protokol üyelerinin Atatürk Anıtı'na çelenk sunmasıyla başlayacak. Saygı atışı yapılacak, saygı duruşunun ardından İstiklal Marşı okunacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşma yapacak. Kuran-ı Kerim tilaveti ve şehitler için dua edilmesinin ardından sembolik şehit mezarlarına karanfil bırakılacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın şehitlik defterini imzalamasının ardından Çanakkale Savaşları Mobil Müzesi gezilecek. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'na ait savaş gemileri boğazda geçit töreni yapacak. TCG Salihreis Firkateyni'nden 21 pare top atışı yapılacak. Türk Yıldızları Akrobasi Timi gösteri yapıp katılımcıları selamlayacak.
KÖPRÜ AÇILACAK
Son tören ise 1915 Çanakkale Köprüsü’nde olacak. Saat 16.00'da ise, Gelibolu alım gişelerinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 1915 Çanakkale Köprüsü'nün açılışı gerçekleştirilecek. Yılları hayali olan köprü bu açılıştan sonra trafiğe açılacak.
Cumhuriyetimizin 100’üncü kuruluş yıldönümünü simgeleyen 2023 metre uzunluğundaki iki ayak arası açıklık köprüyü dünya sıralamasında birinci sıraya oturtuyor. Köprünün Asya ve Avrupa ayaklarının her birinde ikişer adet olmak üzere toplam 4 kulesi var. Bu kulelerin tepelerine 1915 Çanakkale Savaşı’nın unutulmaz kahramanı Seyit Onbaşı’nın anısına birer top mermisi yer alıyor.
Kulelerin yapımında bir başka dünya rekoruna daha imza atılmış. Çelikten inşa edilmiş köprü kulelerinin yapımı için dünyanın en yüksek kapasiteli kule vinçleri bu proje için özel olarak tasarlanmış ve imal edilmiş. Dünyanın en büyüğü olan bu vinçlerle 318 metreye 150 ton ağırlığındaki kule parçası kaldırılarak ayrı bir dünya rekoruna imza atılmış. Diğer uzun köprülerden farklı olarak 1915 Çanakkale Köprüsü’nde gidiş ve geliş yönleri arasında 9 metrelik hava boşluğu bulunuyor. Bu hava boşluğu sayesinde köprüdeki rüzgâr etkisi asgari seviyeye indiriliyor. Tabliyeler adeta uçak kanadı tasarlanır gibi şekillendirilmiş.
Projenin sadece köprü kısmında bugüne kadar toplam 871 mühendis görev almış; 49 kadın mühendis özel olarak görevlendirilmiş. Projede farklı pozisyonlarda 15 farklı yabancı ülkeden çalışanlar yer almış. Güney Kore, Çin, İngiltere, Almanya, Hollanda, Japonya, İran, Danimarka, Brezilya, Avustralya, Hindistan, Malezya, İtalya, Fransa ve Avusturya’dan mühendisler çalışmış. Köprü ve otoyolda aynı anda 9 bin 500 kişi görev yapmış.
Tamamlandığında 2023 metre orta açıklığı ile dünyanın en uzun orta açıklıklı asma köprüsü olacak olan 1915 Çanakkale Köprüsü, 334 metrelik tepe noktası yüksekliğiyle de dünyanın en yüksek kuleli asma köprüsü unvanına sahip olacak.
Köprünün ayakları arasındaki 2023 metrelik orta açıklık, Türkiye Cumhuriyeti’nin 100’üncü kuruluş yılını sembolize edecek.
- Deniz seviyesinden itibaren 318 metre kule yüksekliği ise Türk milletinin bağımsızlığını kazanmasındaki en önemli tarihlerden biri olan 18 Mart Çanakkale Zaferi’ni sembolize edecek.
- 1915 Çanakkale Köprüsü dünyanın en yüksek kulesine sahip asma köprüsü olmakla birlikte, dünyadaki en uzun orta açıklıklı asma köprüler sıralamasında da dünyanın ilk sırasında.
- Köprünün tasarımı Danimarkalı tasarım şirketi COWI tarafından gerçekleştirildi.
- Her bir ayağın sadece deniz üzerindeki ağırlığı 18 bin ton.
- Köprünün kuzeyinde ve güneyinde olmak üzere 2 adet ana kablosu var. Her iki ana kablonun tellerini uç uca eklediğinizde 162 bin kilometrelik bir uzunluk elde ediliyor. Bu da dünyanın etrafını 4 kere dönmek anlamına geliyor.
Mehmet Güler