Cezaları İl Özel İdaresi mi yoksa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü mü kesecek muamması yaşanıyor.
Lapseki ilçesine kurulan RES’ler gündemdeki yerini koruyor. Geçen yıl Lapseki’ye bağlı Çamyurt, Dumanlı ve Beyçayır köyleri arasındaki alana 32 yerden izin alması gerekirken hiçbir yerden izinleri almadan Rüzgar Enerji Santralı (RES) kurulması için kazı ve inşaat faaliyetlerinin yapıldığını ortaya çıkmıştı. Bu bölgede RT Enerji ve Türkerler Ortaklığı’nın olduğu Sone Enerji Şirketinin yaptığı usulsüzlükler bir bir ortaya çıkmıştı. Şirketin Lapseki'nin Çamyurt, Dumanlı, Beyçayırı köyleri bölgesinde işe başladığı, ruhsat alanının dışında imar izni olmadan başvuru yaptığı tribünlerden 7'sine ret, bir tanesine olur verildiği hâlde bir başka şirketin maden sahasını işgal edip, şahıs arazilerini usulsüz kiralayarak ormanı tahrip edip inşaat yaptığı belirtilmişti.
İl Genel Meclisi Çevre ve Sağlık Komisyonu ile Meclis Araştırma ve Hukuk Komisyonlarının hazırladığı rapora göre Orman Bölge Müdürlüğü’nün konuyu savcılığa bildirmesi, Tarım İl Müdürlüğü’nün şirket tarafından tarım alanlarının işgal edildiğine dair tutanak tutarak İl Özel İdaresi’ne bildirmesine karşın şirketin çalışmalara devam ediyor.
ZEHİRLİ TOPRAĞI ÇEVREYE YAYDI İDDİASI
Lapseki ilçesine bağlı Dumanlı köyünde çoğu yapının kanserojen madde içerdiğinden dolayı yasaklanan asbest içeren malzeme ile döşendiği artan kanser vakalarıyla birlikte ortaya çıkmıştı. Çanakkale İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 2011 yılında Dumanlı köyünde 4 adet mesothelioma (asbest kaynaklı akciğer zarı kanseri) tespit edilmesi üzerine aralarında Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Jeoloji Mühendisliği Bölümünden yerbilimcilerin, ÇOMÜ Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Halk Sağlığı Ana Bilim Dalından uzmanların ve Çanakkale İl Sağlık Müdürlüğünün ilgili uzmanlarının bulunduğu bir çalışma grubu kurularak araştırma yapıldı. Yer bilimleri ve sağlık bilimlerinin eş zamanlı sürdürdüğü çalışmalarda yörede asbest yataklarının bulunduğu belirlendi. Yörede bulunan asbest ile kanser vakaları arasında bir bağ olduğu rapor ile birlikte ortaya konuldu.
Öte yandan asbestin bulunması kanser vakalarının artmasına neden olurken dönemin Valisi Orhan Tavlı ve köy muhtarının asbest yataklarını kapattığı iddia edildi. İddialar, RES konduların ise izinsiz bir şekilde yapım kazılarına devam etmesi Dumanlı köyü ile Beyçayır arasında kalan bölgede bulunan asbest yataklarını açtığı yönünde. Burada çıkartılan toprağın çevredeki köylerde yaşayan vatandaşlara zarar vermesinden endişe ediliyor.
ASBEST 2010 YILINDA YASAKLANMIŞTI
Ülkemizde, Aktoprak, göktoprak, çelpek toprak, geren toprağı, kaya yünü adlarıyla bilinen asbest, dam yapımında, sıva ve badanada, duvarlarda, çanak-çömlek yapımı, çocuk pudrası, pekmez toprağı, yollara zemin malzemesi gibi birçok alanda kullanılıyor. Basınca, ısıya, asitlere dayanımı nedeniyle endüstride çok tekstil, filtreler, gemi, uçak, otomobil yapımı, fren balataları, izolasyon, su boruları, buzdolabı gibi yerlerde kullanılıyor. Türkiye’de asbeste bağlı kanser vakası (Malign Mesothelioma: MM) ortalama 500 dolayında olduğu belirtilirken sağlık kurumlarında yeterli ve güvenli kayıt tutulmadığı dile getiriliyor. Kansere neden olan asbest, Türkiye’de üretim, kullanım, piyasa arzı ile asbest içeren eşyaların piyasaya arzı 31 Aralık 2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yasaklandı.
KOMİSYON ÜYEERİ TESPİT ETTİ
Tüm skandallara rağmen bölgede çalışma yapan RES’cilere İl Genel Meclisi Çevre ve Sağlık komisyonu üyeleri baskın yaptı. Genel meclisi komisyon üyeleri tarafından RES sahasında yapılan incelemede yasaklı ve ceza getirecek işlemler tek tek belirlendi. Encümene sunulacak tutanakların işlenen her suça ayrı ayrı ceza talebi ile raporlandığı öğrenildi.
CEZAYİ KİM KESECEK
Sorunların tek tek tespit edilmesi ve büyük ceza kesilmesi yoldayken, şirket yetkilileri soluğu Ankara’da almıştı. Bir süre önce Ankara’da gerekli çalışma yapan şirket yetkilileri, işi tepede bitirme peşine düştü. Şirket yetkilileri Ankara’da gerekli girişimlerde bulunurken, yerel parlemento olarak da bilinen İl Özel İdaresi olaya el attı. Şirketin şimdiye kadar yaptığı çalışmalarla ilgili bir çok usulsüzlük tespit edildiği öğrenildi. Bu usulsüzlükler nedeniyle şirkete yüklü miktarda ceza kesileceği da ifade ediliyor. Şimdi cezanın kimin keseceği konuşuluyor. Cezaları İl Özel İdaresi mi yoksa Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü mü kesecek.
Mehmet Kuzey
