Döllüktepe Mevkii Kemel Köyü’nde Çanakkale Entegre Katı Atık Yönetimi (EKAY) Projesi kapsamında tamamlanan Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi Açılışı yapıldı. Yapılan açılışta Çanakkale SUEZ RR Atık Hizmetleri A.Ş. Genel Müdürü Metin Suadiyeli Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi hakkında bilgi verdi. Verdiği bilgide, “ÇAKAP Belediyeler Birliğinin üyelerinin ayrıca Çanakkale il Çevre Müdürlüğü’nün ve bütün paydaşların hakikatten geleceğe doğru ve sürdürülebilir bir proje yapılması için buna inanması ve bu projemiz 29 senelik bir proje iki sene inşaat yapıp sonra gidip bırakılacak bir şey değil. Projenin ilk 3 senedinde 90 milyon TL yatırım ve proje boyunca 400 milyon TL üzerinde yatırım yapılacak. Şehirlerde çöp toplama araçları gözüküyor fakat madalyonun öbür tarafı burada bulunan bu tesis çok büyük yatırımlar yapılacak” dedi.
Açılış töreninde Çanakkale SUEZ RR Atık Hizmetleri A.Ş. Genel Müdürü Metin Suadiyeli, Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan konuşma yaptı. Yapılan konuşmaların ardından kurdele kesi töreni düzenlendi. Küçük gruplar halinde Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi gezildi.
Törene Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, Lapseki Belediye Başkanı Eyüp Yılmaz, Umurbey Belediye Başkanı Dr. Erdal Doğan, Kepez Belediye Başkanı Birol Arslan, Çanakkale SUEZ RR Atık Hizmetleri A.Ş. Genel Müdürü Metin Suadiyeli ve görevliler katıldı.
Açılış konuşması yapan Çanakkale SUEZ RR Atık Hizmetleri A.Ş. Genel Müdürü Metin Suadiyeli, “Suez ve Altaş ortaklığı 2016 yılında çok inandıkları ve azimle katıldıkları, ihaleye kazandılar. EKAY Projesi çok önemli bir proje, bence Türkiye’de en ileri olan projelerden biri, tam kapsamlı bir proje çöp toplamadan taşımaya, ayrıştırmaya şuan da Avrupa’da kullanılan bütün teknolojilerin sadece yakma hariç hepsinin yapıldığı bir yer olacak. Bu proje Danıştay süreci geçtikten sonra Şubat 2019 yılında yürürlüğe girdi. Belli bir mobilasyön sürecinden sonra 1 Temmuzda operasyonlar başladı. Yatırımlar kontrat girer girmez başladı. Burada göreceğiniz tesiste bunun ilk meyvesi daha doğrusu ikinci meyvesi çünkü daha öncesi operasyon merkezini açmıştık. Şimdi sızıntı suyu açıyoruz. Bence en önemli şey ÇAKAP Belediyeler Birliğinin üyelerinin ayrıca Çanakkale il Çevre Müdürlüğü’nün ve bütün paydaşların hakikatten geleceğe doğru ve sürdürülebilir bir proje yapılması için buna inanması ve bu projemiz 29 senelik bir proje iki sene inşaat yapıp sonra gidip bırakılacak bir şey değil. Projenin ilk 3 senedinde 90 milyon TL yatırım ve proje boyunca 400 milyon TL üzerinde yatırım yapılacak. Şehirlerde çöp toplama araçları gözüküyor fakat madalyonun öbür tarafı burada bulunan bu tesis çok büyük yatırımlar yapılacak, Avrupa Birliği zamanında yapılmış. Herkes tarafından gözükmüyor. Bunu değerlendirmemiz eğitim kampanyalarımızda göstermemiz lazım. Bu bizim için çok önemli, bu güzel tesisi gezmenizi umuyorum. Bu projeyi yaparken çok kişinin yanına gittik. Avrupa’da yapılması zor bir şey bize çok yardımcı oldular ve deşarj hizmetini verdiler. Bu tesis Avrupa Birliği zamanında yapıldığı zaman ön arıtma tesisidir. Yani arıttığı su dereye deşarj edilmiyordu. Bizim yaptığımız bu çalışmada Şuan da deşarj yapabiliyoruz” diye konuştu.
Bu Tesis Çok Önemli Bir Tesis
Yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, “2004 yılında Avrupa Birliği projesi ile ilgili Çevre Bakanlığı bir çağrı yapılmıştı. Bu proje ile ilgili de belediyeleri bilgilendirdiler ve biz de başvuruda bulunduk. Aşağı yukarı 300 belediye müracaat etti. 300 belediyenin içerisinde biz ilk 16’ya girdik. O 16 belediye içerisinden de Çanakkale ve Kuşadası Belediyesi katı atık ile ilgili hibe almaya hak kazandı. Oradaki bazı üst düzey yetkililer ile konuştuk. Bizim şöyle bir şansımız vardı; bu işi yapabilirlik kıstası vardı. Yani ekipler hibeyi talep eden belediyelerin yapabilip yapamayacağını kontrol ettiler. Daha sonra proje hazırlığı için bir danışma firması ile çalışmaya başladık. Brüksel’e proje sunmaya gittik. Orada bir heyet karşısında projemizi anlattık ve projemiz beğeni aldı. Büyük mücadelemiz sonunda yüze 71,5 hibe almaya hak kazandık. Zaten maksimum alabileceğimiz hibe de yüzde 75’di. Bu bizim için büyük bir avantaj oldu. Bu alan eski bir maden ocağıydı ve terk edilmişti. Burayı tahsis aldık ve faaliyetlere başladık. Bu noktada hepimiz bu işin acemisiydik. Çok yoğun bir çalışma yaptık ve bu seviyeye getirdik” şeklinde konuştu.
Çevreye Karşı Bir İhanette Bulunmadık
Konuşmasına devam eden Başkan Gökhan, “Burada 3 ayrı bölümümüz var. Bir tanesi büyük oranda doldu. Yeni firmamız, kapasiteyi arttırmak için tabi ki de çalışmalarına devam ediyor. Bu alanın tabi bir ömrü var. Bunu uzatabilmek için yeni teknolojilerin kullanılması gerekirdi. ALTAŞ firması ile yaptığımız imtiyaz sözleşmesi ile toplama, taşıma ve bertaraf projesi üzerinde çalışıldı. Bu ortaklığa bir de SUEZ firması katıldı. SUEZ firması, Avrupa’nın çevre konusunda yatırım yapan öne de gelen firmalarından bir tanesi. Bu bizim için de çok iyi oldu. Tabi bu süreç hemen olmuyor. Tam iki yıl bu işin mevzuatı sürdü. Daha sonra İç İşleri Bakanlığının onayı ile bu proje hayata geçti. Bu tesis çok önemli bir tesis, Bu arka alanda gördüğünüz çöplerin sızıntı suları var. O su çok zehirli ve tehlikeli bir su. Peki bu suyu ne yapıyorduk? O suyu bir yerde topluyorduk ve sonra tekrar çöpün üzerine geri basıyorduk. Hatta o dönem burası yapılırken köylüler; bu çöplerin suyu dereye akacak, hayvanlarımız o suyu içecek diye şikayet ediyorlardı. Biz de öyle bir şey olmayacağını söyledik ve öyle çevreye karşı bir ihanette bulunmadık. Burayı yaparken hazırladığımız projede bu tesis yer almıyordu. SUEZ ALTAŞ firması ile yaptığımız sözleşmede bu tesisin yapımını ön şart olarak belirtmiştik. Firma da bir yıldan daha kısa bir sürede tamamlamış oldu. Şimdi buradaki sızıntı suyunu arıtarak deşarj edebiliyoruz. Bu sistem her zaman denetlenen bir sistem, Çünkü buradan bir sızıntı suyunu arıtmadan verirsek, ciddi oranda cezalar ile karşı karşıya kalırız. Çevre bilincimiz giderek artıyor. SUEZ ve ALTAŞ firması ile yaptığımız sözleşmenin en önemli konusu, MBT sistemi dediğimiz, tekrar çöpten geri dönüşüm elde edeceğimiz tesisin yapımı. Bu tesisin yapımına da bu sene içerisinde başlanacak ve bir buçuk yıl içerisinde tamamlanacak. Şu anda Çanakkale’de çöplerin yüzde 8’inden geri dönüşüm elde edebiliyoruz. Geri dönüşüm tesisimiz bittiğinde toplanan çöpler bu tesiste ayrılacak ve onlar da ekonomiye katılacak. Böylelikle buraya dökülecek olan çöpümüzün miktarı da azalacak. Bu da bu alanın ömrünü 29 yıl daha uzatacak. Yeni teknolojilerin gelişimiyle yeni bertaraf sistemleri de gelişecektir. Ama öncelikle bizim amacımız, bu alanın en verimli şekilde kullanmak ve çevreye olan zararı da minimize etmek. 2004 yılında Bakanlığa yaptığımız müracaatı Çanakkale Belediyesi olarak yapmıştık. Sonra şöyle bir şey düşündük; sadece Çanakkale Belediyesinin çöpünü kurtarmaktansa, bu fırsatı havzamızda kullanalım dedik. O dönemki Lapseki Belediye Başkanımızla da, Kepez ve diğer Belediye Başkanlarımızla da görüştük. O zaman ÇAKAB’ı kurmaya karar verdik. Ardından İl Özel İdaresini de bu birliğin içerisine kattık. Böylelikle bütün Çanakkale havzasında çöp sorununu çözmek için birlik olduk” dedi.
Damla Şener Okdaş
