İl Genel Meclisi’nin Kasım Ayı Toplantısı’nda 2020 bütçesi damga vurdu. Bütçe meclisten sert tartışmalar eşliğinde geçti. AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Korkmaz, bütçeden ilçelere dağıtılan payların adaletsizlik yapıldığını belirterek CHP grubunu acemi olduğunu söyledi. Eleştiriler karşısında söz alan CHP Grup Başkanvekili Av. Güneş Pehlivan ise iddiaları cevaplayarak grubunu savundu.
Geçen hafta CHP, AK Parti’yi köylere hizmet götürme birliği üzerinde eleştirerek hizmet götürülmede adaletli davranılmadığını belirtmişti. İki parti arasında karşılıklı açıklamalarla devam eden tartışma İl Genel Meclisi Kasım Ayı Toplantısı’na da taşındı. Bu sefer AK Parti grubu, 2020 bütçesinde CHP’nin gelecek yıl bütçesinde ilçelere ayırdığı payda adaletli davranmadığını belirtti. İlçelere ayrılan payları ve ayrılması gerekenleri tek tek sıralayan İl Genel Meclisi AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Korkmaz, CHP’yi sert bir dille eleştirdi.
“AK Parti Grubu olarak, 2020 yılı bütçesinde, ilçelere dağılımında adaletsizlik olduğunu düşünüyoruz.” diyen Korkmaz, “Biz geçmiş dönemlerde, Çanakkale’nin 574 köyüne yapılan hizmetleri yaparken gerek İl Özel İdaresi olarak olsun gerek bakanlıklardan gelen ödeneklerle ilgili olsun, ilçelere dağılımında belli kriterler var. Mesela KÖYDES kriterleri var. Biz bu zamana kadar bunlara bağlı kaldık ve bunlar tüm Türkiye’deki İl Özel İdarelerinde devletin uygulamış olduğu orandır bu.
Birincisi kırsalın köylerin ilçelerdeki köylerin köy sayısı. İkincisi köylerin nüfusu. Üçüncüsü, ilçelerin köy yol bağı toplamı. Dördüncüsü sanat yapıları, işletme sayıları ve bölgenin gelişmişlik düzeyine göre yapılan bir oranlama vardır. Bu arkadaşlar keşke bu oranlamaları dikkate alsalardı. Biz bunla ilgili bir çalışma yaptık. Ben şunu belirtmek istiyorum; bu yapılan Türkiye’nin her tarafında uygulanan, bizim şimdiye kadar Çanakkale’nin İl Özel İdaresi olarak geçmiş bütçelerimizde uyguladığımız yöntem, gayet hakkaniyetli ve adaletli olduğunu düşünüyoruz. Bu kriterler, oranlar baz alındığında Merkez yüzde 9.32 pay alır bu kaynakta, gelen katılım kaynağı ister 15 milyon olsun ister 30 milyon olsun. Ayvacık yüzde 10.10, Bayramiç 12.81, Biga 14.94, Çan 11.24, Eceabat 1.75, Ezine 7.75, Gelibolu 4.87, Lapseki 6.49 ve Yenice 15.43. Bununla ilgili de bir çalışma yaptık. Bu yaptığımız çalışmalar doğrultusunda, aslında tezil edilen rakam 17 milyon küsur ama bunun diğer müdürlüklerin kalemlerini düştükten sonra esas Çanakkale’nin köylerine önerilen projelerin toplamı aşağı yukarı 13 milyon küsur ben bunu 13 milyona yuvarladım. Son teklifler de oldu düzeltme yaptık ama çok etki edeceğini düşünmüyorum. Bu doğrultuda Çanakkale Merkez’in köylerinde yüzde 9.32 ile 13 buçuk milyonu çarptığınızda, normalde Çanakkale Merkez köylerinin alması gereken rakam 1 milyon 258 bin iken yapılan bu dağıtımda bu 3 milyon 60 bin lira olmuş. Burada aslan payını Çanakkale Merkez alanlardan biri. Gelibolu 657 bin 450 lira yatırım alması gerekirken 1 milyon 150 bin lira almış bütçeden. Biga, 2 milyon 6 bin lira alması gerekirken 3 milyon 350 bin lira almış. Lapseki 876 bin 150 lira alması gerekirken 790 bin almış. Burada biraz az da olsa makul olmuş diye düşünüyorum. Çan 1 milyon 517 bin lira alması gerekirken 1 milyon 640 bin lira almış. Ezine 1 milyon 46 bin 250 lira ödenek alması gerekirken 800 bin lira almış. 246 bin lira az. Ayvacık 1 milyon 363 bin 500 lira alması gerekirken 820 bin lirada kalmış. Bayramiç 1 milyon 729 bin bütçeden pay alması gerekirken 900 bin lira almış. Eceabat, burada en avantajlı ama Eceabat’ın bir mağduriyeti oldu, bunu Bütçe Plan Komisyonu’nda da görüşürken sıkıntı olarak görmedik. Orada mağdur olan vatandaşlarımız vardı, çiftçiler. Onlara fide, tohum sağlanması anlamında. Tabi ki onlara destek veririz bunda hiçbir sıkıntı yok. Gelelim Yenice’ye, en büyük mağdur ilçemiz. Yenice aslında geçmişte bizim bütçe görüşmelerimizde en büyük payı alan. Yenice’nin 2 milyon 83 bin lira yatırım alması gerekirken maalesef 400 bin lirada kalmıştır” dedi.
BAZI İLÇELER MAĞDUR EDİLİYOR , ACEMİSİNİZ
Bazı ilçelerin ayrılan bütçe ile mağdur edildiğini belirten Korkmaz, CHP grubunun bu konuda acemi olduğunu vurguladı. Korkaz eleştirilerini şöyle sıraladı; “Ben açıkçası Bigalı olarak, kendi ilçemle alakalı konuşursam ben bundan memnunum. Ama hakkaniyet beklersek, ararsak ki şimdiye kadar da geçmiş dönemdeki arkadaşlarımla biz bunlara hassasiyetle yaklaştık ve bu kriterleri aşmamaya gayret gösterdik. Tabi ki bazı istisnalar ama istisnalar kaideyi bozmaz. Ben hakkaniyetin, adaletin sağlanmadığını düşünüyoruz. Biz sonuçta merkezi hükümetten pay alırken kırsal nüfusumuza göre pay alırız. Ona göre bize pay gelir, nüfusumuza gelir. Biz de hizmeti adaletli bir şekilde dağıtmakla mükellefiz diye düşünüyorum. Ben burada bazı ilçelerimizin mağdur edildiğini düşünüyorum. Sonuçta biz her ne kadar ilçelerimizden seçilsek de, sonuçta biz Çanakkale’nin 574 köyüne hizmet ediyoruz. Biz tüm Çanakkale’nin hakkını korumak zorundayız.
Performans programında gördüm ki, Plan Bütçe Komisyonu tüm uyarılarımıza rağmen son 48 saat kala performans raporunda düzelttiniz. Bu bütçeye yazmış olduğunuz projelerin maliyetlerini araştırdınız mı? Bu işlerin ortalama kaç paraya mal edileceğini araştırdınız mı? Yanlış hatırlamıyorsam 2017 bütçesinde de bizim ittifak ile bir sıkıntımız olmuştu. Bir dönem mecliste çoğunluğu kaybetmiştik. O dönem, 2017 bütçesini Cumhuriyet Halk Partisi ile beraber diğer arkadaşlar yaptı. O dönem yaptıkları hataları maalesef bugün, bu dönem 2020 bütçe görüşmelerinde siz de yaptınız. O dönemde yaklaşık maliyetleri almadılar, örneğin 100 bin liraya yapılacak işe 200 bin lira ödenek koyuldu. 500 bin lirada başka bir ilçede olan işe 300 bin lira konuldu. Fakat daire ödeneği ayrılmayan, tam bütçede payı ayrılmayan işin ihalesine çıkamazsınız. Ödeneğin kaça yapacaksınız o ödeneği koymak zorundasınız. O ödenekten aşağı ödenek ayırırsanız kesinlikle bu ihaleyi yapamazsınız. Plan Bütçe Komisyonu’nu defalarca uyardık. İyi araştırın dedik. Ama siz acemice, kusura bakmayın ama acemi bir şekilde Cumhuriyet Halk Partisi grubundaki arkadaşlarımız bir bütçe yapma tekniğine gittiler. Bizi orada dinlemediler. Ne yöntem, ne yol, ne bütçe tekniğine önem vermediler.
Burada yaklaşık son 2-3 toplantıdır burada bir önerge bombardımanı oldu tabiri caizse. Önerge yarışına girdik hep beraber. Ama çoğunluk Cumhuriyet Halk Partisi İl Genel Meclis üyesi arkadaşlarımız başlattı bunu. Ama ne oldu, komisyonlara sevk edildi. Köye Yönelik Hizmetler Komisyonu en çok o komisyonumuz çalıştı, belki Plan Bütçe’den İmar’dan bile fazla çalıştı. Önerge üzerine gidip yerinde tespitler yaptı. Verilen önergelerin birçoğu oy birliği ila kabul edildi. Önergeler verildi, gidip o köylerde sözler verildi. Ondan sonra bir bakıldı ki, verilen önergenin karşılığında o projelerin gerçekleştirilmesi için, sadece yol için Plan Bütçe Komisyonu toplantısında Yol Müdürümüz açık ve net söyledi; ‘verilen bu önergeleri yapmaya kalkarsak 21 küsur trilyon bir rakam gerekir’ dedi. Bunu nereden bulacağız? Baktınız, söz verdiniz köylerde, baktınız elinizdeki bütçeye, dediniz biz bunu yapamayacağız ama söz de verdiniz. Ne yapacağız? Sırf verdiğimiz söz havada kalmasın diye, gerçek bir ihaleyi yapamayacağınız projelere ödenek koydunuz ve koyduğunuz bu ödeneklerde bu projeleri gerçekleştiremeyeceksiniz, İl Özel İdaresi ihaleye çıkamaz duruma bu bütçeyle gelecek. Tabi ki bunların içerisinde yapılabilecek projeler de var, bu arkadaşları tebrik ediyorum. Defalarca uyardık ama bizi dinlemediniz. Acemisiniz, ilk defa bütçe yapıyorsunuz.”
KÖYLER DE MAĞDUR EDİLDİ
Bütçe Plan Komisyon görüşmesinde Merkez’deki 15 tane köye çocuk parkı ayırdıklarını hatırlatan Korkmaz, bazı köylerin de mağdur edildiğini belirterek, “Şener Akçay ve Tülay Ömercioğlu, ‘Bu köylere veriyorsunuz ama arada iki komşu köy var. Bu köylere de verelim’ dedi ve bazı tartışmalar oldu. Ben orada şunu söyledim; ‘Ayırdığınız para, ihaleye girilir, ihalede kırımlar olur, bu iki köye de bunları verebiliriz’ dedim. Biz de ‘eyvallah’ dedik ama bu iş olmadı. Meclise ilk seçildiğimizde, kendimizi tanıttık. Birlik beraberlik mesajları verdik. Devlet millet el ele dedik. Söylemleriniz ile eylemleriniz birbiri ile uyuşmadı. Burada beraber çalışıyoruz. Madem acemisiniz gelip bize de danışsaydınız. Biz sonuçta hep beraber Çanakkale’nin 574 köyüne hizmet ediyoruz.
1 milyon lira Merkez’deki Milli Eğitim ödeneklerinden köyler ve ilçelerdeki okulların küçük bakım ve onarımları için para ayrılmıştı. Şimdi siz bunu ilçelere dağıttınız. Neye göre kıstas aldınız, neye göre kriter belirlediniz? Bizim bildiğimiz kadarıyla, sonuçta bunlar okul müdürleri küçük onarımları olsun taleplerini İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne yaparlar. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü dosya haline getirir, İl Milli Eğitim Müdürlüğünden talep eder. Bu talepler doğrultusunda İl Milli Eğitim Müdürleri ekip gönderir, yerler gezilir, maliyetleri belirlenir, aciliyetine göre bütçe ölçüsünde bunlar okullara dağıtılır” diye konuştu.
CHP GRUBU İDDİALARI CEVAPLADI
Kormaz’ın iddialarına İl Genel Meclisi CHP Grup Başkanvekili Av. Güneş Pehlivan cevap verdi. Zanaat değil siyaset yaptıklarını belirten Güneşhan, “Performans Programı’nı bugün itibariyle imzaladınız. 20 gündür bunu tartışıyorsunuz. Hatadan dönmek demeyelim, birbirimizin görüşlerini dikkate almak diyelim. Sizin de görüşleriniz ya dikkate alınmadı ya da dikkate alındı ve performans programı değişti. Oranın da bir esprisi var. 2020 Yılı Bütçesi’ni yapıyoruz. İl Özel İdaresi Kanunu 6.maddesi açık. Bunu nasıl yapacağımızı diğer mevzuat ile birlikte bizlerin yolunu aydınlatıyor. Dairemiz de bu konuda hiçbir zaman desteğini eksik etmiyor, hep birlikte bu yola çıktık. Acemilik diyoruz, biz burada siyasi temsiliyetin birer parçasıyız. 34 kişinin 34’ü de… Biz zanaat yapmıyoruz, siyaseten bir temsiliyet gerçekleştiriyoruz. Demokrasiye katkıda bulunuyoruz. Bu yüzden buna kıdem koymak zaten mümkün değil. Şahsi yeteneklerle değil, kanunların belirlediği teknik düzenlemeler çerçevesinde bir takım işler yapıyoruz. Bütçe de aynı şekilde hazırlandı. Bütçe belirlenirken sıralamada ilk dikkat edilecek şey, kanun gereği, Özel İdare’nin mali durumu. Aslında hepimizin kanayan yarasıdır. Hiç kimse Özel İdare’ye genel bütçeden düşen payın bunun iki katına çıkmasına itiraz etmezdi. Ama elimizde genel bütçeden alınan bir pay var. İkinci sırada gelen hizmetin ivediliğidir. Gelişmişlik düzeyidir, buna uygun olarak en adil olarak ve en çözüm odaklı şekilde bu bütçe paylaştırılmaya çalışıldı.
Bu önergeler de talepler doğrultusunda verildi ve maliyetler de araştırılarak, en azından asgari hedefler olarak bazı tertiplerde bu bütçeye konulmuş. Bütçenin son haline baktığımızda, proje hedefleri olarak koyulan tertipler haricinde idare birimlerinin takdirinde olan kalemler var. Bunun dışında ek bütçelerimiz var, yedek kalemlerimiz var. Bir de bütüncül düşünmekten yanayım bu durumlarda. Çanakkale ili bütün kurumları ve kaynaklarıyla bütüncül ve tam bir koordinasyon halinde düşünülmeli ve bu koordinasyon sağlanmadan bizim sorumluluğumuza düşen ne varsa hepsini yapmaya hazırız. Çanakkale’nin birçok gelir kaynağı ve birçok kamu kurumu kaynakları bir araya geldiğinde 2020 yılında, görev süresince hepimizin gurur duyacağı işler yapacağız, hep birlikte yapacağız bunları.
Bu tabi ki önümüzdeki bütçe bir yıllık hedeftir. Bu hedefi gerçekleştirmek için hep birlikte çalışacağız. Bu bütçede hem şahsim hem de Cumhuriyet Halk Partisi grubu adına bütçenin hazırlanma şeklinde benim teşekkür edeceğim iki tane de husus var; bu cari bütçemizin içinde kendi yatırım birimlerimize, bu hedeflerin gerçekleştirilebilmesi için yüzde 5 oranında bir artışla yeni ödenekler eklenmiştir. Bütçeden alınan payların yükselmesi halinde umuyoruz ki ilerde daha büyük işler de yapılır hep birlikte. İlk defa bugüne kadar kullandırma sözü olmamıştı ama hukuk hepimiz için gerekli. Burada her söz adalet adı ile açılıyor. Baro payı olarak da Çanakkale halkının adil yargılanma ve savunma hakkını tesis etmek için bir Baro Payı da ayrıca geçmiş yıllara nazaran farklılık olarak koyulmuştur” dedi.
Bünyamin Nami Tonka
