2020 yılının başında Türkiye’de pilot bölge olarak Çanakkale, Burdur ve Aksaray üç farklı ilde A,B,C sınıfı kalitesinde süt üretilecek.
Tarım Kooperatifleri Merkez Birliği (TARIM-KOOP) Genel Başkanı Mehmet Özkurnaz, Çanakkale’de ise çiğ süt fiyatının 2 lira olarak belirlendiğini dile getirdi. Çanakkale’nin de 2020 yılında pilot bölge seçildiğini hedeflerinin de A sınıfı süt üretmek olduğunu dile getirdi.
Çanakkale’de çiğ süt fiyatının hayvancıları etkilediğini ifade eden Tarım Kooperatifleri Merkez Birliği (TARIM-KOOP) Genel Başkanı Mehmet Özkurnaz, “2,3 lira olması gerektiğini söyledik. Ama o gün ki şartlarda söyledik fakat Ulusal Süt Konseyi Başkanı o günkü şartlarda süt fiyatında bir sıkıntı olursa, tekrar bir araya gelip sütün fiyatını belirleme şansımız var diye olayı bitirdi. Bugün geldiğimiz noktada sütün fiyatında bir azalma özellikle hayvancılıktan birçok aile işletmelerinin yavaş yavaş azaldığını görüyoruz. Özellikle hayvancılığı bırakan çiftçimizde kentlere göç etmenin hesabını yapıyor. Tabi süt üretiminde bir azalma meydana geldi. Buda çiftçimizin para kazanamadığını, 2 liraya satılan sütten herhangi bir geçimini çok rahat bir şekilde temin edemediği gibi mazeretleri bu konuda oluyor. Ancak o dönemde Nisan ayında yapılan toplantıda 2.3 kuruş olsaydı sütün fiyatı belki bugün bunları konuşmuyor olurduk. Bugün geldiğimiz nokta daha farklı bir boyuta geldi. Ulusal Süt Konseyi tekrar yapılan toplantıda süt fiyatını 2.3 kuruş olmasını ve 15 Kasımdan geçerli olmasında 20220 yılının sonuna kadar böyle bir fiyatın olmasını önerdi. 2020 yılının sonuna kadar bu fiyatın gideceğine ben inanmıyorum. Çünkü şartlar çok değişti eğer ısrarla bu fiyat yukarı çıkmayacaksa burada söyle bir sorun çıkar, sütte azalma yarı yarıya iner. Türkiye’de üretim yüzde 50 daha azalır. Büyük baş hayvancılıkta süt üretiminde ülkemizde 700 baş ve üstü olan toplam 6 bin 340 tane işletme var. Onun dışında 700 ile 6 bin arasında toplam 81 tane işletme var. 81 işletmenin toplam süt ürettiği miktarı günlük 106 bin ton öyle ağım şahım değil. Demek ki ortaya çıkan tabloda küçük aile işletmelerinin sayılarını oldukça yüksek olduğunu ve aile işletmelerde var olduğunu görüyoruz” diye konuştu.
Konuşmasına devam eden Başkan Özkurnaz, “ Süt fiyatının 2.3 lira olması bugün için idare eder diyelim ancak ilerde ekonomi ne duruma gelecek çünkü ekonomi ile alakalıdır. Biz onu önemsiyoruz. Küçük aile işletmeleri geçimini 5- 10 hayvanıyla yaşamını sürdürebiliyor. Sütün çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Girdi masraflarını en büyük etki eden yem fiyatıdır. Saman olmazsa olmazlardan biridir. Burada bizim yaptığımız hesaba göre 18 proteinli yemin 1 kilo 300 gram tutarında ki rakam demektir. 18 proteinli yem bugün 72 liradır. Buna yüzde 25 yaptığımızda hayvana sadece yem vermekle olmuyor bunun yanında saman slaj ve ot gerekiyor. Bununda yüzde 25 karın içine koyarsanız, 2 lira 30 kuruş yapar. Burada şaşılacak bir durum yok gayet normal bir fiyat ortaya çıkıyor. Ancak Çanakkale’nin söyle bir dezavantajı oluştu 18 protein yemden acaba bir hayvana verilen yemde bunun karşılığında protein sınıflandırma var. Kalite sınıflandırması olacak. Türkiye’de pilot bölge olarak Çanakkale, Burdur ve Aksaray üç farklı ilde 2020 yılının başında üç tane ilde 3-6 protein A sınıfı, 3-4 protein süt üretimi B sınıfı, 3-10’un altına düşenlerde C sınıfı statüsünde olacak. Farklı fiyatlar verilecek, 2020 yılında bunu da yaşayacağız. Bizim bir tek Çanakkale olarak şanslı tarafımız Çanakkale’de kurulu bulunan Tarım Bakanlığı laboratuvar da süt tahlillerimizi sanayicinin fabrikasında değil süt laboratuvarlarımızda genelde yağ oranları, kuru madde gibi şeylere bakıyoruz. Akredite olmuş bir şeyin resmi bir sıfatı vardır. Özellikle biz bunu laboratuvarla görüşüp bir protokol çerçevesinde süt tahlillerimizi sanayici, üretici ve kooperatifler olarak bir araya gelip bunun anlaşmasını yapabilirsek, sütün kalitesinde hedefimiz A sınıfı sütü üretmek olacak” dedi.
Damla Şener Okdaş
